Przystanek Historia - 26.09, godz. 17:30
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku oraz Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku zapraszają na spotkanie Przystanku Historia IPN poświęcone generałowi brygady Ludwikowi Kmicicowi-Skrzyńskiemu z udziałem historyków: Marka Gajewskiego (Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Białymstoku), dr Bartosza Janczaka (Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Łodzi), dr Łukasza Radulskiego (Muzeum Wojska w Białymstoku).
Gen. bryg. Ludwik Kmicic-Skrzyński, żołnierz Legionów Polskich okresu I wojny światowej, bohaterski uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1919–1920 oraz dowódca oddziałów kawalerii Wojska Polskiego okresu międzywojennego: 16. Pułku Ułanów Wielkopolskich, 11. Pułku Ułanów Legionowych i Brygady Kawalerii „Białystok”, przemianowanej w 1937 r. na Podlaską Brygadę Kawalerii. W czasie wojny obronnej 1939 r. brygada brała udział w walkach przeciwko wojskom niemieckim (wypad do Prus Wschodnich, walki pod Brokiem i Domanowem) i sowieckim (potyczki na Polesiu), kończąc szlak bojowy w bitwie pod Kockiem. Po wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli niemieckiej. Po zakończeniu II wojny światowej i bezskutecznych próbach wstąpienia do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie zamieszkał na stałe w Manchesterze. Tam spędził ostatnie lata swojego życia. Zmarł 14 lutego 1972 r., a jego prochy spoczęły na cmentarzu South End. Doczesne szczątki gen. bryg. Ludwika Kmicic-skrzyńskiego zostały ekshumowane w sierpniu 2023 roku.
Powtórny uroczysty pogrzeb z wojskową asystą honorową odbył się 26 sierpnia 2023 r. na Cmentarzu Miejskim w Białymstoku.
Marek Gajewski historyk, autor wielu wystaw czasowych i publikacji z dziedziny wojskowości m.in.: „Największa bitwa w dziejach miasta. Białystok 22 sierpnia 1920”, „Białostocki Pułk Strzelców 1918–1921”, „Huzarzy śmierci wojny 1920” „"Granatowi żołnierze". Album biograficzno-fotograficzny o funkcjonariuszach Policji Państwowej woj. białostockiego 1919–1939 r.” oraz broszury popularno-naukowej „Generał brygady Ludwik Kmicic-Skrzyński ps. „Kmicic” 1893–1972”
dr Bartosz Janczak, historyk, prawnik, zajmuje się biografistyką wojskową, dziejami kawalerii II Rzeczypospolitej, historią Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w czasie II wojny światowej ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Armii Polskiej na Wschodzie, 2. Korpusu oraz jednostek Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie. Autor m.in. artykułów i publikacji: „Bohaterowie naszej wolności. Polsko-amerykańskie tradycje wojskowe w XX w.”, „Pułkownik Jan Janowski (1886–1970) – oddany służbie i rodzinie”, „Pułkownik Tadeusz Felsztyn (1894–1963) – żołnierz i naukowiec”, „Gen. dyw. Piotr Skuratowicz (1892-1940). Reformator polskiej kawalerii, ofiara zbrodni katyńskiej”
dr Łukasz Radulsk
